|
فەرموودەعه‌قیده - بیروباوەڕی ڕاستڕوونکردنەوەی شەرعیبەهەشت و دۆزەخبیدعە و داهێنراوەکانبابەتی گشتی + وته‌ی زانایان و دانایان پەروەردە و خێزانبابەتی عەرەبیتاوان و حەرامکراوەکاننزا و پاڕانەوەژیاننامه و ڕووداو و بەسەرهاتەکانمانگی ره‌مه‌زانگۆشەی فه‌توا
|
فه‌زڵی بڵاوكردنه‌وه‌ی زانستی شه‌رعی فه‌زڵی بڵاوكردنه‌وه‌ی زانستی شه‌رعی
كرده‌وه‌یه‌ك له‌وكرده‌وانه‌ی سوود به خه‌ڵك ده‌گه‌یه‌نێت و پاداشته‌كه‌ی به‌رده‌وام پێت ده‌گات له‌دوای مردنت بریتیه له به‌ڵاوكردنه‌وه‌ی زانستی شه‌رعی ؛ خه‌ڵكی فێری خوێندنه‌وه‌ی قورئانی پیرۆز بكه‌ی ؛ وه شاره‌زایان بكه‌ی له‌عه‌قیده و فیقه و باقی زانسته شه‌رعیه‌كان . موعاذی كوڕی ئه‌نه‌س – ره‌زای خوای لێبێت – فه‌رموویه‌تی : پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم ) فه‌رمووی : ( من علَّم علمًا فله أجرُ من عمِل به ، لا ينقصُ من أجرِ العاملِ ) . صحيح الجامع . واته : هه‌ركه‌سێك زانستێكی به‌سوود فێری غه‌یری خۆی بكات ئه‌وا پاداشتی بۆ ده‌بێت به‌وێنه‌ی پاداشتی ئه‌وكه‌سه‌ی كرده‌وه به‌و زانسته ده‌كات ؛ بێ ئه‌وه‌ی له‌پاداشتی ئه‌وكه‌سه كه‌م بێته‌وه كه كرده‌وه‌ی به‌م زانسته كردووه .
عوثمان – ره‌زای خوای لێبێت – فه‌رموویه‌تی : پێغه‌مبه‌رى خوا (ﷺ) فه‌رمووی : (خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ) . صحیح . واته : باشترين كه‌ستان له فێربوون و فێر كردندا ئه‌و كه‌سانه‌تانه كه قورئانى پيرۆز فێر ده‌بێت و پاشان خه‌ڵكانى تر فێرده‌كات .
ئه‌بو موسی – ره‌زای خوای لێبێت – فه‌رموویه‌تی : : پێغەمبەري خوا (صلى الله علیه وسلم) فەرمووى : ( وێنەى من کە خودا ناردوومى بەرێنمایى و زانستەوە وەکو بارانێکى زۆر وایە ببارێت بەسەر شوێنێکدا بەشێکى چاک و پاکو ئاوەکە وەردەگرێت لەوەڕ و گژو گیاى زۆرى لێدەوەرێت ؛ هەشیەتى کەزەویەکى وشک و قلیشاوە ئاوەکە هەڵدەمژێت ؛ پاشان خەڵکى سوود لە ئاوەکە وەردەگرن دەیخۆنەوە کشتوکاڵى پێ ئاودەدەن ؛ یاخود باریوە بەسەر شوێنێکدا کەزەویەکى رەقە نەئاوەکە کۆدەکاتەوە و نە لەوەڕى لێدەروێت ؛ (یەکەم و دووەم) وەکو کەسێک وایە شارەزابێت لە ئایندا وسودى لێ وەرگرتبێت لەوەى خوا بەمندا ناردوویەتى ؛ خۆى فێرى بووە وخەڵکیشى فێرکردووە ؛ دواهەمینیان کەسێکە کە گوێ ناگرێت یان گوێى بۆ دەگرێت بەڵام کارى پێ ناکات و رێنماییەکانى خوا وەرناگرێت کە بەمندا نێرراوە) .
ئه‌بو ئومامه‌ی باهیلی – ره‌زای خوای لێبێت – فه‌رموویه‌تی : پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) فه‌رمووی : ( فضلُ العالمِ على العابِدِ ، كفَضْلِي علَى أدناكم ، إِنَّ اللهَ عزَّ وجلَّ وملائِكتَهُ ، و أهلَ السمواتِ والأرضِ ، حتى النملةَ في جُحْرِها ، وحتى الحوتَ ، ليُصَلُّونَ على معلِّمِ الناسِ الخيرَ ) . صحيح الجامع . واته : فه‌زڵی زانا له‌سه‌ر عابد ؛ وه‌ك فه‌زڵی منه له‌سه‌ر نزمترین پله‌تان ؛ به‌ڕاستی خوای په‌روه‌ردگار وه فریشته‌كانی وه ئه‌هلی ئاسمانه‌كان و زه‌وی ؛ هه‌تا مێرووله له‌ناو كونه‌كه‌ی وه نه‌هه‌نگ له‌ناو ده‌ریا ؛ دوعا ده‌كه‌ن بۆ ئه‌وكه‌سه‌ی كاری چاك فێری خه‌ڵك ده‌كات .
ئه‌بو ده‌رداء – ره‌زای خوای لێبێت – فه‌رموویه‌تی : پێغه‌مبه‌ری خوا (ﷺ) فه‌رمووى : (مَنْ سَلَكَ طَرِيقَاً يَلْتَمِسُ فِيهِ عِلْمَاً سَهَّلَ اللَّهُ لَهُ طَرِيقًا إِلَى الْجَنَّةِ، وَإِنَّ الْمَلاَئِكَةَ لَتَضَعُ أَجْنِحَتَهَا رِضَاً لِطَالِبِ الْعِلْمِ، وَإِنَّ طَالِبَ الْعِلْمِ يَسْتَغْفِرُ لَهُ مَنْ فِي السَّمَاءِ وَالأَرْضِ حَتَّى الْحِيتَانِ فِي الْمَاءِ، وَإِنَّ فَضْلَ الْعَالِمِ عَلَى الْعَابِدِ كَفَضْلِ الْقَمَرِ عَلَى سَائِرِ الْكَوَاكِبِ، وَإِنَّ الْعُلَمَاءَ وَرَثَةُ الأَنْبِيَاءِ، وَإِنَّ الأَنْبِيَاءَ لَمْ يُوَرِّثُوا دِينَارَاً وَلاَ دِرْهَمَاً، وَإِنَّمَا وَرَّثُوا الْعِلْمَ فَمَنْ أَخَذَهُ أَخَذَ بِحَظٍّ) . صحيح سنن أبـي داود رقم: (3641) ، وصحيح سنن ابن ماجة رقم: (182) . واته: هه‌ر كه‌سێك رێگايه‌ك بگرێته به‌ر بۆ به‌ده‌ست خستنى زانستى شه‌رعى ئه‌وا خواى گه‌وره رێگاى به‌هه‌شتى بۆ ئاسان ده‌كات، وه فريشته‌كان باڵيان راده‌خه‌ن بۆ ئه‌و كه‌سه‌ى ده‌گه‌ڕێت به دواى زانستى شه‌رعيدا له‌به‌ر ئه‌وه‌ى رازين به‌وه‌ى بۆى ده‌گه‌ڕێت، وه هه‌موو ئه‌وانه‌ى كه له ئاسمانه‌كان و زه‌ويدان داواى لێخۆشبون ده‌كه‌ن بۆ شه‌رع زانه‌كان ته‌نانه‌ت ماسيش له ده‌ريادا، وه گه‌وره‌يى چاكێتى شه‌رع زان به‌سه‌ر په‌رستكار (عابد)ه‌وه وه‌ك چاكێتى و جوانى مانگ وايه به‌سه‌ر هه‌موو ئه‌ستێره‌كانه‌وه، وه زانايان ميراتگرى پێغه‌مبه‌رانن، وه پێغه‌مبه‌ران دينارو درهه‌ميان به ميرات به‌جێ نه‌هێشتوه به‌ڵكو ته‌نها زانستى شه‌رعيان به‌ميرات به‌جێ هێشتوه، جا هه‌ركه‌سێ به‌ده‌ستى خات ئه‌وا به‌شێكى زۆرى به‌ده‌ست خستوه . وه‌رگێڕانی : مامۆستا هه‌ڵگورد مسته‌فا گه‌ڵاڵه‌یی . 9/5/2023 |
