|
فەرموودەعه‌قیده - بیروباوەڕی ڕاستڕوونکردنەوەی شەرعیبەهەشت و دۆزەخبیدعە و داهێنراوەکانبابەتی گشتی + وته‌ی زانایان و دانایان پەروەردە و خێزانبابەتی عەرەبیتاوان و حەرامکراوەکاننزا و پاڕانەوەژیاننامه و ڕووداو و بەسەرهاتەکانمانگی ره‌مه‌زانگۆشەی فه‌توا
|
ئه‌سپه‌كانی پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) ئه‌سپه‌كانی پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم)
پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) ئه‌سپی زۆر خۆش ده‌ویست ؛ وه فه‌رمانی كردووه موسلمانان خۆیان فێری ئه‌سپ سواری بكه‌ن ؛ وه فه‌رموویه‌تی له‌نێوچاوانی ئه‌سپ خێر و پاداشت هه‌یه ئه‌گه‌ر بۆ تاعه‌تی خوا به‌كاربهێندرێت ؛ وه فه‌رموویه‌تی : پاره وه‌رگرتن له‌پێشبڕكی كردندا دروست نیه ته‌نها له پێشپركردنی وشتر و ئه‌سپ و تیرهاوێژیدا نه‌بێ . پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) چه‌ند ئه‌سپێكی هه‌بووه له‌جه‌نگه‌كان به‌كاری هێناون كه ژماره‌یان به كۆده‌نگی زانایان حه‌وت ئه‌سپ بووه ؛ كه بریتین له مانای خواره‌وه : 1_ الْمُرْتَجِزُ : واته سپی و جوان ؛ پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم)ئه‌م ئه‌سپه‌ی له‌پیاوێكی ئه‌عرابی له هۆزی به‌نی مورره كڕیبوو . 2_ اللَّحِيفُ : واته داپۆشه‌ری سه‌رزه‌وی به‌كلكه درێژه‌كه‌ی ؛ هاوه‌ڵی به‌ڕێز ره‌بیعه‌ی كوری ئه‌بو به‌رراء – ره‌زای خوای لێبێت – ئه‌م ئه‌سپه‌ی به‌دیاری به پێغه‌مبه‌ری خوای (صلی الله علیه وسلم) به‌خشی بوو . 3_ لِزَازٌ : ئه‌م ئه‌سپه موقه‌وقیس به‌دیاری به پێغه‌مبه‌ری خوای (صلی الله علیه وسلم) به‌خشی بوو . 4_ الظَّرِبُ : ئئه‌م ئه‌سپه فه‌روه‌ی كوری عه‌مری جوذامی به‌دیاری به پێغه‌مبه‌ری خوای (صلی الله علیه وسلم) به‌خشی بوو . 5_ السَّكْبُ : واته زۆر خێرا ؛ پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) ئه‌م ئه‌سپه‌ی له‌پیاوێكی ئه‌عرابی كریبوو ؛ ره‌نگی به‌شی خواره‌وه‌ی پێیه‌كانی ئه‌م ئه‌سپه سپی بوو ؛ وه یه‌كه‌مین ئه‌سب بوو پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) بردی بۆ جیهاد و تێكۆشان . 6_ سَبْحَةٌ : ئه‌م ئه‌سپه ره‌نگی سورباو بوو ؛ وه له‌به‌ر زۆر خێرایی به‌م ناوه نراوه ؛ وه پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) به‌م ئه‌سپه پێشبركێی كردووه و پێی دڵخۆش بووه ؛ وه به‌شداری جه‌نگی ئوحودی پێكردووه . 7_ الْوَرْدُ : ره‌نگی ئه‌م ئه‌سپه له‌نێوان سوور و شیندابوو ؛ ته‌میمی داری – ره‌زای خوای لێبێت – به‌دیاری به پێغه‌مبه‌ری خوای به‌خشی بوو ؛ وه پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) به‌دیاری دای به عومه‌ری كوری خه‌تاب – ره‌زای خوای لێبێت - . ئه‌م حه‌وت ئه‌سپه كۆده‌نگی زانایانی له‌باره‌وه هاتووه پێشه‌وا موحه‌مه‌دی كوری ئیسحاق له‌ناو به‌تیه شعرێكدا كۆی كردوونه‌وه و فه‌رموویه‌تی : ( والخَيْلُ سَكْبٌ لُحَيْفٌ سَبْحَةٌ ظَرِبٌ ... لِزَازُ مُرْتَجَزٌ وَرْدٌ لهَا أسْرَار ) . وه هه‌ندێك له‌زانایان – ره‌حمه‌تی خوایان لێبێت – فه‌رموویانه : پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) ئه‌سپی زیاتری هه‌بووه كه ژماره‌یان نزیكه 15 ئه‌سپ بووه ؛ ئیمامی حافزی عیراقی – ره‌حمه‌تی خوای لێبێت – له‌چه‌ند به‌یته شعرێكدا باسی كردوون و فه‌رموویه‌تی :
وه‌رگێرانی : مامۆستا هه‌ڵگورد مسته‌فا گه‌ڵاڵه‌یی . |
